Dla niektórych prowadzenie budżetu domowego stanowi normę, dla niektórych jest niemiłą koniecznością, wynikającą z trudnej sytuacji materialnej. Ale czy tylko przy kłopotach finansowych powinniśmy mieć pieczę nad wydatkami? Dobrze zaplanowany budżet domowy to podstawa do zadbania o własną stabilność finansową. Jeśli już zdecydowaliśmy się na kontrolowanie swoich przychodów i kosztów, jak to robić poprawnie? Jakie uwzględnić kategorie i ich procentowy udział? Czy budżet sumujemy na koniec miesiąca, czy liczymy z wyprzedzeniem, przeznaczając na dany cel odpowiednią ilość pieniędzy?
Spis Treści
Najważniejsze kategorie
Czy spisywanie rachunków i paragonów to już budżetowanie? Niestety, samo podsumowanie wydatków nie ma żadnego sensu. Dopiero wyciąganie wniosków z analizy danych daje nam wartościowe wskazówki.
Dzięki czytelnej kategoryzacji, zamiast suchego spisu kosztów otrzymujemy przejrzysty raport domowych finansów. Dzięki temu łatwiej określimy koszty podzielone na takie kategorie jak mieszkanie, rachunki, jedzenie, samochód, rozrywkę czy higienę.
Wychodzimy z założenia, że w prostocie siła, a zbyt duża liczba kategorii wprowadza chaos. Swoją przygodę z budżetowaniem warto rozpocząć od mniejszej liczby kategorii i w miarę zdobywania doświadczenia i zmieniających się potrzeb zwiększania ich liczebności. Kategorie główne:
- Jedzenie
- Mieszkanie
- Transport
- Opieka zdrowotna
- Higiena
- Ubrania
- Rozrywka
Każdą z wymienionych kategorii można rozbudować o podgrupy. Jeśli uważasz natomiast, że którejś kategorii nie uwzględniono, warto ją dopisać. Wiele osób ma ich np. około 10 z doliczeniem edukacji (kursy, studia, książki) dobroczynności czy inwestycje. To od nas zależy, jak obszerną chcemy mieć tabelę. Dzięki analizie kosztów życia możemy określić, na co przeznaczamy najwięcej pieniędzy, czego kupujemy za dużo i w jakiej dziedzinie możemy szukać oszczędności.
Koszty stałe i koszty nieregularne
Każdy może oszacować koszty, które ponosi stale (opłaty za czynsz, gaz, prąd, paliwo czy jedzenie). Dobrze również rozplanować koszty nieregularne takie jak buty zimowe, wyjście do teatru czy prezent urodzinowy. W drugiej kategorii możemy oszacować widełki. Jeśli dokonaliśmy zakupu obuwia i kończy nam się budżet przeznaczony na ubrania, możemy kolejny zakup z tej kategorii przenieść na kolejny miesiąc lub ograniczyć wydatki w innej kategorii np. „rozrywka”.
Jak procentowo rozplanować podział na kategorie?
Jeśli mamy określoną pulę pieniędzy, warto przyporządkować każdej kategorii procentowy udział w wydatkach. Od ilości wpływów zależy, jak rozplanujemy wydatki. Ciężko wymagać od kogoś, kto na same koszty stałe przeznacza 60% – 70% swoich wydatków, aby pozostałe kategorie traktował na równi. W takim przypadku, gdy dojdzie do ważnych nieplanowanych wydatków, można skorzystać z pożyczki gotówkowej. Pożyczkę, możemy w kolejnych miesiącach włączyć do stałych opłat.
Jak oszczędzać?
Aby budżetowanie miało pozytywny wydźwięk, warto zastanowić się nad jego celowością. Jeśli chcemy stworzyć poduszkę finansową, czyli posiadać oszczędności, dobrze jest sprawować kontrole nad tym, na co wydajemy swoje pieniądze. Nie możemy zrezygnować z opłat stałych, ale w dużym stopniu możemy nadzorować wydatki np. na przyjemności i hobby. Sami decydujemy, co jest dla nas ważniejsze, utrzymanie płynności finansowej, czy niekontrolowane wydatki. Bardzo często, nie zdajemy sobie sprawy, że częsta kawa na mieście, czy papierosy pozbawiają nas możliwości kupienia wymarzonych ubrań lub gadżetów.